Lastik Ebatları: “205/55 R16 91V” örneğiyle tamamen çözümleme
Aşağıdaki örnek kodu alalım ve parça parça açalım:
205/55 R16 91V
- 205 — Lastik genişliği (mm). Lastiğin en geniş noktası yaklaşık 205 milimetredir. b2b.middle-east.michelin.com
- 55 — Yanak (sidewall) oranı, yüzde (%) olarak ifade edilir. Bu 55 demek: yanak yüksekliği, lastik genişliğinin %55’i kadardır. Yanak yüksekliğini hesaplama örneği:
205 × 55% = 205 × 0.55 = (205 × 55) / 100 = 11,275 / 100 = 112.75 mm. (Adım adım hesaplama gösterildi.) - R — Yapı türü: R = Radial (çoğu modern binek lastiği radial yapıdadır). D = diyagonal (bias), B = belted (bazı eski tiplerde). middle-east.michelin.com
- 16 — Jant çapı (inç). Bu lastik 16 inç çaplı bir janta takılmak üzere tasarlanmıştır. 1 inç = 25.4 mm olduğu için 16 inç ≈ 406.4 mm jant çapına karşılık gelir. b2b.middle-east.michelin.com
- 91 — Yük endeksi (load index). Her sayı standart bir kg/lb değerine karşılık gelir (ör. 91 ≈ 615 kg taşıma kapasitesi/tire). Bu değer, lastiğin maksimum taşıma kapasitesini belirtir; araç üreticisinin önerdiği yük endeksine uyulmalıdır. michelin.ie
- V — Hız sınıfı / hız endeksi. Bu harf lastiğin sertifikalandırılmış maksimum hızını gösterir (ör. V = 240 km/saat). Hız endeksi tablosu kullanılarak harfler km/saat’e çevrilir. Tires Plus
Bu tek dizeden lastiğin fiziksel boyutu, taşıma kapasitesi ve hız performansı hakkında kritik bilgiler çıkarabilirsiniz.
DOT kodu ve üretim tarihi — “Ne zaman üretildi?”
Lastik yan duvarında DOT ile başlayan kodun son 4 hanesi üretim haftası ve yılıdır. Örnek: 2319 → 23. hafta, 2019. Bu kod, lastiğin üretim hattı/tesisi bilgilerini de içerir ve takip/recall (geri çağırma) için kullanılır. DOT tarih kodu lastiğin yaşı ve güvenliği açısından kritik bir bilgidir. Continental Tires
Ne önemlidir?
- Uzmanlar: lastikleri en azından 5 yılda bir yakından kontrol edin, üretim tarihi 10 yılı geçmiş lastikler için değişim tavsiye edilir (kullanım/depola koşullarına göre değişebilir). africa.michelin.com+1
Yük endeksi (Load Index) ve hız sınıfı (Speed Rating) — detay
- Yük endeksi (ör. 91): Tabloyla çevrilir; 91 → 1,356 lb ≈ 615 kg taşıma kapasitesi (lastik başına). Aracınıza üretici tarafından verilen yük endeksinden daha düşük bir yük endeksine sahip lastik takmayın. michelin.ie
- Hız sınıfı (ör. V, H, W, Y): Harfler standart bir maksimum hıza karşılık gelir (H=210 km/s, V=240 km/s, W=270 km/s, Y=300 km/s vb.). Bu, lastiğin o hızda maksimum yüke dayanabilecek şekilde test edildiği anlamına gelir. Araç üreticisinin veya orijinal lastik etiketinin hız endeksinden daha düşük bir sınıf tercih etmeyin. Tires Plus+1
Kış sembolleri: M+S ile 3PMSF (kar tanesi dağ simgesi) arasındaki fark
- M+S (Mud & Snow): İmalatçının tasarım kriterlerine göre çamur ve hafif karda daha iyi çekiş sunan diş desenini işaretler. Ancak standart bir test sonucu garanti etmez. Michelin+1
- 3PMSF (Three-Peak Mountain Snowflake): Dağın üç zirvesi ve içindeki kar tanesi sembolü; standardize edilmiş testleri geçmiş, şiddetli kış koşullarında asgari çekiş performansını sağlayan lastikler için verilir. Birçok ülke/alan kış zorunluluklarında 3PMSF işaretli lastikleri şart koşar. Continental Tires+1
Yan duvardaki diğer önemli işaretler
- MAX LOAD / MAX PRESSURE — Bu, lastiğin maksimum taşıma kapasitesi ve bu kapasiteye ulaşmak için izin verilen maksimum basıncı gösterir. Yine de aracınızın kapı eşiğindeki (driver door placard) üretici tavsiyesi olan basıncı kullanın; o değer araç için optimize edilmiştir. Continental Tires
- ECE / E-Mark — Avrupa onayı; lastiğin regülasyonlara uygun olduğunu belirtir.
- TWI / Wear Bars — Diş göstergeleri: diş derinliği 1.6 mm’ye düştüğünde yasal limit/düşük güvenlik uyarısıdır (ülkelere göre değişebilir; AB için 1.6 mm yaygın yasal sınırdır). Yeni lastiklerde tipik diş derinliği 7–9 mm civarındadır. middle-east.michelin.com
Lastik ömrü ve değişim zamanı — pratik kurallar
- Diş derinliği: Lastik diş derinliği 1.6 mm’ye indiğinde yasal olarak değişim gerekliliği doğabilir; güvenlik için kış koşullarında daha yüksek sınırlar tercih edin. middle-east.michelin.com
- Yaş: Üretim tarihine (DOT) bakın — uzmanlar 5 yıl sonra düzenli kontrol, 10 yıl civarında (üretim tarihinden itibaren) değiştirme tavsiyesi veriyor (depolama, güneş, kimyasallar vs. ömrü kısaltabilir). africa.michelin.com
- Görünür hasar: Kabarma, kesik, yanak çatlağı, çivi/kenar hasarı gördüğünüz lastikleri hemen kontrol ettirin.
Sıklıkla Aranan Sorular (FAQ)
S: Bir lastiğin DOT kodu nerede bulunur?
A: Yan duvarın bir tarafında, “DOT” ile başlayan kümenin son dört hanesi üretim haftası ve yılıdır. Continental Tires
S: Sadece ön veya sadece arka lastikleri değiştirebilir miyim?
A: En güvenlisi aynı aks üzerindeki iki lastiği birlikte, mümkünse dört lastiği aynı marka/modelle (aynı ebat/yük/hız) eşleştirmektir. Karışık lastikler aracın dengesi ve ESP/ABS performansını etkileyebilir. Continental gibi üreticiler aynı marka/model ve özelliklerin önerildiğini vurgular. Continental Tires
S: Run-flat nedir?
A: Run-flat lastikler, delinme sonrası belirli bir mesafe ve hızda (ör. 80 km ve 80 km/saat) aracı taşımaya devam edebilecek şekilde tasarlanmıştır. Yan duvarda “RUN FLAT” veya “RFT” gibi işaretler olabilir.
Kısa bakım checklist — hemen uygulayın
- Lastik basıncını ayda 1 kez ve uzun yol öncesi kontrol edin (soğuk lastikte ölçün).
- Lastik rotasyonunu üretici önerisine göre (genelde 10.000–12.000 km) yaptırın. Continental Tires
- DOT kodunu kontrol ederek lastik yaşını öğrenin; 5 yıldan sonra daha sık kontrol, 10 yıl dolunca değiştirme düşünün. africa.michelin.com
- Kış için 3PMSF sembollü lastik tercih edin; M+S yalnızca yeterli olmayabilir. Continental Tires
Kaynak (detaylı teknik referanslar)
- Michelin — lastik ebatları ve yük/hız açıklamaları. b2b.middle-east.michelin.com+1
- Continental — DOT, yan duvar işaretleri, montaj ve uyumluluk rehberleri. Continental Tires+1
- Michelin ve diğer üretici rehberleri — lastik ömrü ve yasal/ güvenlik tavsiyeleri. africa.michelin.com+1
- TireRack / Tire manufacturers — 3PMSF ve M+S farkları. Tire Rack+1
- Hız endeksi ve yük endeksi tabloları (Pirelli, Goodyear, vs.) — standart dönüşümler. Pirelli+1
